Ο μηχανικός ανελκυστήρας αποτελείται από έναν ηλεκτροκινητήρα, ένα μειωτή στροφών και μία τροχαλία προσαρμοσμένα κατάλληλα μεταξύ τους πάνω σε μία βάση.

Από την τροχαλία διέρχεται ένα σύστημα συρματόσχοινων, στη μία άκρη του οποίου βρίσκεται ο θάλαμος  και στο άλλο τα αντίβαρα  ταχυτήτων.

Υπάρχουν δύο κατηγορίες μηχανικών ανελκυστήρων, ο μονόστροφος με μία ταχύτητα κίνησης και ο διπλόστροφος με δύο ταχύτητες κίνησης.

Τα μηχανικά συστήματα ανελκυστήρων συνιστώνται σε ψηλά κτίρια όπου οι απαιτήσεις για μεγάλες ταχύτητες και έντονη επιβατική κίνηση (εκατοντάδες ζεύξεις / ημέρα) είναι δεδομένες.

Στους μηχανικούς ανελκυστήρες υπάρχει επίσης αυτόματος απεγκλωβισμός.

Για τέλεια λειτουργικά αποτελέσματα συνίσταται η χρήση inverter (ηλεκτρονικός ελεγκτής ταχύτητας-λειτουργία VVVF) αντί για μηχανές 2 ταχυτήτων.